bardia

مجموعه تدابیری که با استفاده از امکانات موجود برای رسیدن به هدفی مورد استفاده قرار میگیرد، روش گفته می شود که نهایتا به یادگیری در فراگیران منجر می شود. هر روش آموزشی و تدریس دارای معیارها و شرایط خاصی است که در زیر به برخی از این معیارها اشاره می شود .یک روش مطلوب، اولا و قبل از هر چیز باید با پایه های بیولوژیکی و روانی رفتار انسانها هماهنگی داشته باشد. ثانیا دارای اعتبار و ارزش منطقی و همسو و هم جهت با روشهای معتبر کسب دانش باشد، ثالثا با اصول و ایده ال های انسانی همدم و سازگار باشند و بالاخره دارای ارزش و اعتبار تربیتی باشد.

هدف این قسمت، معرفی روش های متداول آموزش است. ممکن شما مربیان در مورد سلامت مطالب زیادی بدانید ولی روش آموزشی مناسب برای دستیابی به اهداف آموزشی و انتقال مطالب و دانش به فراگیران را بخوبی ندانید. غالباً روش آموزش بر اساس میزان دستیابی فراگیران به مطالب و بهره گیری آنها از دوره تعیین می شود فراگیران با گوش کردن، دیدن، پرسش و پاسخ و اجرای آموخته ها مطالب را یاد می گیرند و بر همین اساس هم روش آموزشی مناسب انتخاب می شود. روش های تدریس فراوان و متعدد هستند که هر کدام شرح مفصل و طولانی دارد هر یک از روش های آموزشی به تنهایی مزایا و معایبی دارد و از اینروست که غالباً بکارگیری مجموعه ای از روش های تدریس و آموزش توصیه می شود تا کارآیی و اثربخشی بیشتری به همراه داشته باشد.
همیشه به خاطر داشته باشید:
هنگامی که گوش می کنید؛ فراموش می کنید؛
هنگامی که می بینید؛ به خاطر می آورید؛
و هنگامی که انجام می دهید؛ یاد می گیرید؛
پژوهش ها در زمینه "گوش دادن" نشان می دهد که:
60% از وقت فراگیران در مدارس ابتدایی و 90% در دوره های بالاتر و دانشگاه ها صرف گوش دادن می شود. شاگردان تنها قسمت ناچیزی ازآنچه را که شنیده اند حدود (3/1 تا 5/1%) به خاطر می سپارند. افراد بالغ به طور متوسط قادر به حفظ کردن 50% مطالب در ذهن خود هستند حدود دو ماه بعد، این میزان به نصف نیز کاهش خواهد یافت.

نتیجه اینکه با وجود صرف وقت زیاد در کاربرد حس شنوایی، این حس تاثیر ناچیزی در یادگیری انسان دارد.

آشنایی با روش های آموزش می تواند در برنامه ریزی آموزش و نیل به اهداف آموزش کمک بسیار مؤثری نماید از اینرو سعی داریم شما را با تعدادی از روش های آموزش موجود آشنا سازیم.

در پست قبلی 4 مورد از نکات تدریس حرفه ای را بیان کردیم در این پست به بقیه موارد می پردازیم.

5- چه وقت؟ (when)
 منظور از چه وقت به هیچ وجه، زمان تخصیص داده شده به تدریس نیست که، اغلب افراد به غلط تصور می کنند. چون همه معلمان می دانند که زمان تدریسشان چند دقیقه و یا چند ساعت است. بلکه منظور این است که معلم، قبل از آنکه به کلاس وارد شود تفکر نماید که چه مطلبی را در چه زمانی از وقت کلاس به دانش آموزان عرضه بدارد، تا نهایت اثر خود را برروی دانش آموز بر جای بگذارد. این نکته بسیار مهمی است که متاسفانه اغلب معلمان از آن غفلت می کنند.
 ما در شروع تدریس مجبوریم، مقدمه چینی هایی داشته باشیم که این مقدمه چینی به هیچ وجه نمی تواند درساعات آخر تدریس، قابل استفاده باشد. ویا ممکن است برای تبیین مطلب از مثال هایی در اواسط کلاس استفاده کنیم که برای اوایل کلاس کاربرد نداشته باشد. لذا تفکر معلم روی این مطلب که چه چیزی را چه موقع از کلاس بیان نماید کاری است بس مهم که سبب بالا رفتن کیفیت تدریس معلم شده و او را به یک معلم حرفه ای تبدیل خواهد کرد.
 
6- با چه ابزاری؟ (which)
آیا برای تدریس بهتردرس، وسایلی هم لازم است؟ آیا وجود آنها می تواند مطلب درسی را برای دانش آموزان عینیت بخشیده و یادگیری را معنادار سازد؟ آیا با طرز کار آنها آشنا هستم؟ و...
 برای تدریس برخی از دروس استفاده از ابزار امری است گریز ناپذیر. پس ضروری است معلم قبل از آنکه وارد کلاس شود در مورد آنها نیز تفکر نماید که چگونه و در چه زمانی از تدریس، از وسایل استفاه نمایم که بهترین نتیجه را در پی داشته باشد؟ اما نکته ای که در اینجا لازم به یاد آوری است، استفاده غیر ضرورا ز وسایل و رسانه هایی است که نه تنها به کمک معلم نمی آید بلکه موجب حواس پرتی دانش آموزان شده ونیز مختل شدن تدریس معلم را به همراه خواهد داشت. پس این معلم است که باید قبل از ورود به کلاس، بیاندیشد که از چه وسایل و ابزار هایی استفاده نماید تا ضمن این که تدریس را برای دانش آموزان معنادار می سازد، موجب تسهیل یادگیری دانش آموزان را هم فراهم آورد.

7- چگونه ارزشیابی نمایم؟ (How to evaluate)
آیا تدریس من موفقیت آمیز بود؟ آیا توانستم دانش آموزان را به اهداف یادگیری درس نزدیک سازم؟ آیا کلاس جذابی داشتم؟ و...
معلم باید قبل از ورود به کلاس، در مورد به کار گیری انواع شیوه های ارزشیابی نیزتفکرنماید، که چگونه از نتیجه ی تلاشهای خود و شاگردانش آگاه شود و در صورت عدم حصول به اهداف درس، چه تصمیماتی را جهت رفع آنها اتخاذ نماید.

نتیجه گیری:
با کمی دقت در مطالب فوق متوجه می شویم که، تفکر در مورد نحوه اجرای تدریس یک کار اساسی برای حرفه معلمی محسوب می شود، و معلم حرفه ای، معلمی است که آگاهانه در مورد فرایند تدریس خود، از ابتدا تا انتها تصمیم گیری می کند. به عبارت دیگر، نقشه تدریس را طراحی می کند، یک طرح درس آماده می کند. با این تفاوت که این طرح درس دیگر کلیشه ای ، تکراری و یک کار طاقت فرسا برای معلم محسوب نمی شود. پس طرح درس عبارت است از:
((پیش بینی آگاهانه فرآیند تدریس از ابتدا تا انتها و تفکر قبل از تدریس، اساس کار یک معلم حرفه ایست)).